ISO là gì?

Tiêu chuẩn hóa đang dần trở thành nền tảng cho mọi hoạt động đảm bảo chất lượng và nâng cao hiệu quả quản lý của các doanh nghiệp. Đặc biệt trong đó là tiêu chuẩn ISO, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện quy trình quản lý, nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sự hài lòng của khách hàng. Vậy ISO là gì, và tại sao chứng nhận này lại mang ý nghĩa quan trọng đối với tổ chức cũng như đối với doanh nghiệp trên toàn thế giới?

ISO là gì?

ISO là viết tắt của International Organization for Standardization (Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế). Đây là một tổ chức phi chính phủ, độc lập, quốc tế, có nhiệm vụ phát triển và ban hành các tiêu chuẩn quốc tế trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Mục tiêu chính của ISO là xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn quốc tế nhằm đảm bảo sự đồng nhất trong quản lý, chất lượng và hoạt động sản xuất, giúp các tổ chức trên toàn cầu cải thiện hiệu quả công việc, tối ưu hóa quy trình và đạt được sự tin cậy từ khách hàng. Các tiêu chuẩn ISO được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ sản xuất công nghiệp đến các dịch vụ tài chính, môi trường, sức khỏe và an toàn.

Hiện ISO có hơn 160 quốc gia là thành viên, mỗi quốc gia là một tổ chức thành viên riêng biệt đại diện cho các tiêu chuẩn quốc gia của mình. Họ có nhiệm vụ tham gia vào quá trình xây dựng, sửa đổi và thông qua các tiêu chuẩn quốc tế. Ngoài tham gia vào quá trình phát triển, ban ISO còn có nhiệm vụ truyền đạt thông tin về các tiêu chuẩn đó đến các doanh nghiệp và tổ chức trong quốc gia mình.

Chứng chỉ ISO

Chứng chỉ ISO là kết quả của các khóa đào tạo và kỳ thi để đánh giá năng lực trong việc triển khai các tiêu chuẩn ISO, qua đó cá nhân có thể tự thực hiện trong các lĩnh vực như chất lượng, an toàn, môi trường,... Ngoài ra, nó còn là cam kết của cá nhân đối với việc duy trì các tiêu chuẩn chất lượng và quy trình hiệu quả trong các tổ chức.

Qua quá trình học và nhận chứng chỉ ISO, cá nhân sẽ có cho mình những lợi thế như sau:

• Nâng cao kiến thức cùng kỹ năng về ISO
• Tăng cơ hội việc làm
• Tăng thu nhập
• Cơ hội làm việc tại các tổ chức có yêu cầu cao về tiêu chuẩn chất lượng toàn cầu

Các tiêu chuẩn ISO Phổ biến

ISO đã phát triển một lượng lớn các tiêu chuẩn bao trùm hầu hết mọi lĩnh vực nhằm thiết lập đảm bảo chất lượng, an toàn, hiệu suất và tính tương thích trên phạm vi toàn cầu. Việc áp dụng các tiêu chuẩn ISO mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả nền kinh tế. Dưới đây là một số tiêu chuẩn ISO được áp dụng phổ biến nhất:

ISO 9001 (Quản lý chất lượng)

ISO 9001 thuộc bộ tiêu chuẩn ISO 9000, tập trung vào quản lý chất lượng và cải thiện hiệu quả hoạt động. Trong đó, ISO 9001:2015 là phiên bản mới nhất tập trung vào cách tiếp cận dựa trên rủi ro, hướng tới khách hàng và cải tiến liên tục.

Với thiết kế linh hoạt và phù hợp với mọi loại hình tổ chức, ISO 9001:2015 sẽ xây dựng uy tín doanh nghiệp, giảm chi phí không cần thiết và gia tăng hài lòng phía khách hàng.

ISO 14001 (Quản lý môi trường)

Là một phần của ISO 14000, ISO 14001 tập trung vào quản lý môi trường nhằm giúp doanh nghiệp kiểm soát và giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường. Phiên bản mới nhất là ISO 14001:2015, được xây dựng trên mô hình PDCA nhằm nhấn mạnh cách tiếp cận vòng đời và cải tiến liên tực trong hoạt động quản lý môi trường.

Tiêu chuẩn này áp dụng rộng rãi trong các ngành  lĩnh vực sản xuất, xây dựng, năng lượng, và các ngành công nghiệp khác có ảnh hưởng lớn đến môi trường. Thông qua tuân thủ quy định tiêu chuẩn về môi trường, nó sẽ giúp doanh nghiệp cải thiện hình ảnh thương hiệu, tối ưu hóa tài nguyên, giảm chi phí môi trường và hướng tới phát triển bền vững.

ISO 22000 (An toàn thực phẩm)

Đây là khung hệ thống về đảm bảo chất lượng và an toàn trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm. Kết hợp với các nguyên tắc của HACCP và các yêu cầu quản lý, ISO 22000 sẽ hỗ trợ nhận diện, kiểm soát và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an toàn thực phẩm. Triển khai theo tiêu chuẩn này sẽ giúp đáp ứng các yêu cầu pháp lý, nâng cao uy tín, xây dựng lòng tin với khách hàng, giảm thiểu rủi ro ô nhiễm thực phẩm và cải thiện hiệu quả hoạt động trong chuỗi cung ứng.

ISO 45001 (Quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp)

Cung cấp hệ thống bảo vệ sức khỏe của người lao động và giảm thiểu rủi ro tai nạn tại nơi làm việc, ISO 45001 được thiết kế dựa trên cấu trúc cấp cao, tích hợp dễ dàng với các tiêu chuẩn quản lý khác như ISO 9001 và ISO 14001. Đồng thời, nó còn nhấn mạnh vai trò lãnh đạo cùng với sự tham gia của người lao động nhằm cải thiện môi trường làm việc.

Áp dụng phổ biến trong bất kỳ các môi trường lao động cần đảm bảo an toàn, ISO 45001 sẽ nâng cao tinh thần của nhân viên, bảo vệ danh tiếng doanh nghiệp và tạo dựng một môi trường làm việc bền vững.

ISO 50001 (Quản lý năng lượng)

Là tiêu chuẩn quốc tế về quản lý năng lượng, cung cấp khung hệ thống hỗ trợ tối ưu hóa sử dụng năng lượng, giảm chi phí vận hành và giảm phát thải khí nhà kính. ISO 50001 dựa trên mô hình PDCA để hỗ trợ xây dựng chính sách năng lượng hiệu quả, đặt mục tiêu cụ thể và áp dụng các biện pháp cải tiến liên tục trong quản lý năng lượng.

Bất kỳ ngành nào sử dụng năng lượng quy mô lớn cũng có thể áp dụng ISO 50001, bởi vì việc doanh nghiệp triển khai theo tiêu chuẩn này sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện hình ảnh thương hiệu, và đặc biệt là đóng góp tích cực vào bảo vệ môi trường toàn cầu.

ISO 31000 (Quản lý rủi ro)

ISO 31000 sẽ hướng dẫn toàn diện để quản lý rủi ro một cách có hệ thống. Với cách tiếp cận dựa trên nguyên tắc, khuôn khổ và quy trình quản lý rủi ro, ISO 31000 sẽ hỗ trợ đưa ra quyết định chính xác, giảm thiểu tác động của các sự cố bất ngờ và cải thiện khả năng ứng phó với thay đổi.

Mọi tổ chức từ doanh nghiệp tư nhân đến tổ chức công trong các lĩnh vực kinh doanh, tài chính, dự án, và an ninh đều có thể áp dụng rộng rãi tiêu chuẩn ISO 31000.

Những tiêu chuẩn trên đều mang lại giá trị đặc thù, phù hớp với từng lĩnh vực hoạt động khác nhau. Sự kết hợp hài hòa của các tiêu chuẩn này sẽ tạo nên nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của tổ chức trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Quy trình xây dựng và đánh giá chứng nhận ISO

Doanh nghiệp muốn đạt được chứng nhận ISO, điều đầu tiên chính là tiến hành xây dựng một hệ thống quản lý phù hợp và sau đó cần trải qua quy trình đánh giá nghiêm ngặt. Dưới đây là các bước cơ bản trong quy trình này:

Bước 1: Xây dựng hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO

• Phân tích hiện trạng: Triển khai đánh giá và phân tích tình trạng hiện tại của hệ thống quản lý nội bộ để xác định các điểm mạnh và yếu, phục vụ cho quá trình chuẩn bị cơ sở xây dựng hệ thống theo tiêu chuẩn ISO.
• Thiết lập chính sách và quy trình: Dựa trên phân tích hiện trạng để thiết lập các chính sách, quy trình và phương pháp làm việc phù hợp. Các quy trình sẽ bao gồm những lĩnh vực cốt lõi như quản lý chất lượng, môi trường, sức khỏe, an toàn lao động, và năng lượng, tùy thuộc vào loại chứng nhận ISO mà doanh nghiệp hướng tới.
• Đào tạo nhân viên: Tổ chức khóa đào tạo để chắc chắn rằng mọi nhân viên đều hiểu và thực hiện đúng theo yêu cầu của hệ thống quản lý mới. Đây là bước quan trọng để tạo ra sự đồng thuận và nâng cao nhận thức trong tổ chức.

Bước 2: Đánh giá nội bộ

• Kiểm tra hệ thống quản lý: Doanh nghiệp cần thực hiện các cuộc kiểm tra nội bộ để đánh giá mức độ đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO. Các cuộc kiểm tra này giúp phát hiện các thiếu sót và đưa ra những điều chỉnh cần thiết.
• Cải tiến và điều chỉnh: Dựa trên kết quả của quá trình đánh giá nội bộ, doanh nghiệp cần thực hiện các điều chỉnh và cải tiến hệ thống quản lý để nâng cao hiệu quả và sự tuân thủ.

Bước 3: Đánh giá bởi tổ chức chứng nhận

• Kiểm tra từ tổ chức chứng nhận: Tiến hành kiểm tra chính thức để xác nhận doanh nghiệp đã thực hiện đầy đủ theo yêu cầu của tiêu chuẩn ISO. Quá trình này sẽ gồm các cuộc khảo sát, phỏng vấn nhân viên, kiểm tra hồ sơ và các quy trình thực tế tại doanh nghiệp.
• Cấp chứng chỉ ISO: Nếu hệ thống quản lý đáp ứng đầy đủ yêu cầu, tổ chức chứng nhận sẽ cấp chứng chỉ ISO cho doanh nghiệp. Đây là dấu mốc chứng nhận rằng doanh nghiệp đã đạt chuẩn quốc tế trong việc quản lý chất lượng, môi trường, an toàn, hoặc các lĩnh vực khác.

Bước 4: Duy trì và cải tiến liên tục

• Đánh giá và cải tiến liên tục: Chứng nhận ISO không phải là điểm kết thúc mà là một quá trình liên tục. Dù đã nhận được chứng chỉ, nhưng doanh nghiệp cũng cần duy trì hệ thống quản lý và thực hiện đánh giá định kỳ để đảm bảo tuân thủ và cải tiến.
• Đảm bảo sự tuân thủ lâu dài: Duy trì chứng nhận đòi hỏi cam kết từ ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên. Tổ chức cũng có thể mở các cuộc điều tra nội bộ, đào tạo lại nhân viên và thực hiện các biện pháp cải tiến khi cần thiết để đảm bảo rằng hệ thống quản lý luôn hoạt động hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của môi trường kinh doanh.

Đạt chứng nhận ISO giúp doanh nghiệp cải thiện quy trình hoạt động, tăng uy tín, và đáp ứng yêu cầu quốc tế. Tuy vậy, nhưng việc duy trì và cải tiến cũng chiếm vai trò lớn quyết định sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Tuân thủ theo tiêu chuẩn ISO sẽ thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo, nâng cao hiệu quả và giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Tại sao doanh nghiệp cần chứng nhận ISO?

Chứng nhận ISO mang lại nhiều lợi ích quan trọng, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường. Những lợi ích nổi bật bao gồm:

• Gia tăng năng lực cạnh tranh: Chứng nhận ISO cho phép doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu và mở rộng cơ hội kinh doanh toàn cầu.
• Tối ưu hóa vận hành: Quy trình làm việc trong doanh nghiệp được cải thiện, giảm chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả hoạt động.
• Tuân thủ pháp luật: Các doanh nghiệp dễ dàng đáp ứng các quy định pháp lý tại địa phương hoặc quốc tế, đảm bảo tính hợp pháp trong hoạt động kinh doanh nhờ có tiêu chuẩn ISO hỗ trợ.
• Xây dựng lòng tin: Sự công nhận từ chứng nhận ISO tạo niềm tin cho khách hàng và đối tác, khẳng định uy tín và năng lực của doanh nghiệp.

Nhìn chung, chứng nhận ISO không chỉ là một tiêu chí chất lượng mà còn là đòn bẩy quan trọng giúp doanh nghiệp khẳng định vị thế, đạt được mục tiêu kinh doanh bền vững và phát triển lâu dài.

Tham khảo: Lộ trình triển khai ISO 9001

IRTC – Đơn vị tư vấn và đào tạo ISO uy tín

Là một trong những đơn vị đào tạo và tư vấn ISO hàng đầu trong lĩnh vực quản lý chất lượng và chứng nhận ISO, IRTC đã đồng hành cùng các cá nhân và doanh nghiệp trên hành trình phát triển cùng tiến đến thành công.

Các khóa đào học ISO chuyên sâu

Các khóa học về ISO do IRTC cung cấp được thiết kế kết hợp giữa lý thuyết và thực tế nhằm đưa tới người học các kiến thức và kỹ năng thực hành về tiêu chuẩn ISO. Qua đó học viên có thể hiểu rõ yêu cầu của từng tiêu chuẩn và áp dụng hiệu quả trong công việc của mình. Sau khi hoàn thành khóa học IRTC còn cung cấp chứng chỉ với giá trị toàn quốc, một minh chứng cho năng lực chuyên môn của người học. Chứng chỉ ISO do IRTC cấp sẽ giúp học viên thuận lợi hơn trong quá trình làm việc, ứng tuyển vào các vị trí liên quan tới ISO. 

Chương trình tư vấn ISO

Bên cạnh việc đào tạo, IRTC còn cung cấp chương trình tư vấn xây dựng và triển khai hệ thống theo các tiêu chuẩn ISO. Tùy vào từng đặc thù của doanh nghiệp, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẽ đưa ra giải pháp phù hợp và đáp ứng yêu cầu khắt khe của tổ chức chứng nhận. Ngoài ra, quy trình tư vấn ISO của IRTC luôn chú trọng đến tính thực tiễn, giúp doanh nghiệp đạt chứng nhận và vận hành hiệu quả, bền vững.

Cam kết liên tục cập nhập đổi mới chương trình đào tạo, IRTC luôn sẵn sàng mang lại giá trị cao nhất cho doanh nghiệp và cá nhân tham gia. Chọn IRTC là chọn sự chuyên nghiệp, tận tâm và chất lượng hàng đầu trong lĩnh vực đào tạo và tư vấn ISO. Hãy tham gia ngay hôm nay để mở ra cơ hội phát triển vượt bậc cho sự nghiệp của bạn!